Obowiązki zapewnienia dostępności cyfrowej dla organizacji zrzeszonych w Porozumieniu Autyzm-Polska
Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. 2019 poz. 848)
Ustawa dotyczy dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Wprowadza obowiązek umieszczania na stronach www deklaracji dostępności. Określa kompetencje Ministerstwa Cyfryzacji w zakresie monitoringu stron www i aplikacji mobilnych oraz jego zasady. Opisuje procedurę w razie nieprzestrzegania dostępności cyfrowej.
Obowiązki w zakresie dostępności istnieją od 2012r., ale dopiero ustawa z 15 września 2019 o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. (Dz.U.2020.1062 t. j). wprowadziła sankcje za nie przestrzeganie zapisów ustawy o dostępności cyfrowej.
Dostępność cyfrowa oznacza zgodność z wymaganiami WCAG 2.1. AA określonymi w tabeli załączonej do ustawy. (Uwaga, tu zmiana; wcześniej w Polsce obowiązywały wytyczne WCAG 2.0. AA z wyjątkami dotyczącymi dostępności multimediów.)
Obowiązek zapewnienia dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych oraz publikacji deklaracji dostępności cyfrowej dotyczy podmiotów publicznych. Są to jednostki sektora finansów publicznych, państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, osoby prawne, utworzone w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym finansowane ze środków publicznych w ponad 50% lub z ponad połową udziałów albo akcji, lub nadzorem nad organem zarządzającym, lub z prawem do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego, związki tych podmiotów oraz niektóre organizacje pozarządowe.
Ustawa dotyczy przede wszystkim tych organizacji pozarządowych, które prowadzą działalność na rzecz ochrony i promocji zdrowia, osób niepełnosprawnych oraz w wieku emerytalnym.
Powyższe obowiązki nie dotyczą realizacji projektów, a wszystkich organizacji działających w określonej w ustawie dziedzinie, m.in. na rzecz m.in. osób z niepełnosprawnością.
Ustawa nie zmusza do posiadania www i aplikacji mobilnych, a dotyczy tylko tych podmiotów, które strony www mają lub zamierzają je zbudować.
Prawo wymaga zapewnienia dostępności przede wszystkim podstawowych danych, kontakt, narzędzi służących do kontaktu np. formularza kontaktowego, nawigacji, co jest robione raz i co uwzględniają wszystkie bezpłatne dostępne szablony.
Wymagane jest także zamieszczanie deklaracji dostępności, dokumentów urzędowych np. umów, co dotyczy tych organizacji, które np. świadczą usługi dla osób niepełnosprawnościami i wówczas np. zamieszczony na www regulamin, czy formularz zamówienia mają być tak zbudowane, by nie stwarzać barier odbiorcom z niepełnosprawnościami.
Wymagania nie dotyczą m.in. materiałów archiwalnych, materiałów od podmiotów trzecich, materiałów nie związanych z bieżącym działaniem a np. na multimedia wprowadzony jest okres przejściowy.
Ponadto na mocy ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, obowiązek dostępności stron www i prowadzenia dostępnych działań komunikacyjnych obowiązuje także wszystkie ngo, które korzystają z dotacji udzielanych przez podmioty publiczne (środki unijne, PFRON, środki samorząd iutp.), pod rygorem utraty dofinansowania.
Warto przypomnieć, że ngo mogą ubiegać się o środki na dostępność, m.in. stron internetowych we wnioskach o dofinansowanie. Problem jednak w tym, że projekty będą realizowane w przyszłości, a obowiązek zapewnienia dostępności stron, a także zamieszczenia deklaracji dostępności mamy już dziś. Warto więc potraktować problem przede wszystkim deklaracji dostępności i możliwie samej dostępności priorytetowo. Tym bardziej, ze wzór deklaracji zawiera także informacje dotyczące dostępności architektonicznej.
Podkreślam, że w deklaracji o dostępności cyfrowej czy części architektonicznej absolutnie nie należy deklarować dostępności, jeśli jej na dzień dzisiejszy nie mamy. Na dziś kłopoty grożą przede wszystkim za niezapewnienie dostępności deklarowanej. Deklarację można zmieniać i aktualizować.
Obszerniejsze i przystępne omówienie tematu wraz z linkiem do formularza znajduje się na stronie:
https://publicystyka.ngo.pl/prawo-o-dostepnosci-cyfrowej-a-ngo.
Mec. Maria Jankowska
Rzecznik Praw Osób z Autyzmem
przy Fundacji SYNAPSIS
z pełnomocnictwem Porozumienia AUTYZM-POLSKA
Fundacja SYNAPSIS
ul. Ondraszka 3
02-085 Warszawa